Dieta, mikrobiota jelitowa a stan zapalny

Pewnie wiesz, że nasz przewód pokarmowy zasiedlany jest przez zespół drobnoustrojów tworzący tzw. mikrobiotę jelitową, którą w 90% stanowią bakterie, głównie z typu Firmicutes i Bacteroidetes. Łączna waga mikrobioty układu pokarmowego to ok. 2 kg!

To jakie bakterie zasiedlają naszej jelita w dużej mierze jest cechą indywidualną. Szacuje się, że 35% opisanych gatunków bakterii przewodu pokarmowego jest wspólnych, a ok. 65% jest cechą indywidualną. Czyli w dużej mierze to my mamy wpływ na to, jakie bakterie zasiedlają nasz przewód pokarmowy.

Na skład mikrobioty jelitowej wpływa m.in. rodzaj porodu, sposób karmienia noworodka, stres, miejsce zamieszkania, przyjmowane leki – zwłaszcza antybiotykoterapia, IPP stosowane w chorobie refluksowej, czy leki przeciwzapalne określane jako NLPZ. No i dieta.

Jak kształtować zdrową mikrobiotę jelitową?

• stosuj zdrową, zbilansowaną dietę

• uwzględnij w diecie prebiotyki – produkty obfitujące w błonnik

• uwzględniaj żywność zawierającą żywe kultury bakterii – kiszonki, kefiry, jogurty

• rozważ odpowiednią probiotykoterapię

Celem probiotykoterapii jest przywrócenie stanu równowagi mikrobiologicznej, tzw. eubiozy. Komórki bakteryjne obecne w probiotykach, ulegają przyłączają się do komórek nabłonka jelitowego, następnie się namnażają. zmniejszając liczbę chorobotwórczych potencjalnie chorobotwórczych mikroorganizmów.

Musisz wiedzieć, że inne gatunki bakterii są typowe dla osoby jedzącej głównie roślinnie, a inne dla osoby spożywającej niewiele warzyw i owoców.

Jeśli Twoja dieta opiera się na zasadach diety śródziemnomorskiej, tzn. jesz dużo warzyw i owoców, produktów obfitujących w polifenole, witaminy i składniki mineralne, błonnik oraz dobre tłuszcze – omega-3 i jednonienasycone, np. oliwa z oliwek, kształtujesz w swoich jelitach prawidłową, zdrową mikrobiotę jelitową. To pozwala na prawidłowe funkcjonowanie mikrobioty jelitowej, w tym wytwarzanie metabolitów, np. SCFA, a także na utrzymanie szczelności bariery jelitowej i zachowanie tzw. tolerancji immunologicznej.

Z drugiej strony mamy dietę zachodnią i żywność ultra przetworzoną, charakteryzującą się niskim spożyciem błonnika pokarmowego i składników mineralnych oraz witamin, obfitującą w oczyszczone węglowodany – cukier i oczyszczone zboża, np. biała mąka, biały chleb, tłuszcze niskiej jakości – kwasy tłuszczowe trans i nadmierna proporcja omega 6/omega 3, sól i dodatki do żywności oraz charakteryzują się nadmiernym spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa. Dieta w stylu zachodnim szkodliwie wpływa na barierę jelitową, prowadząc do zwiększonej przepuszczalności jelit i dysbiozy jelitowej, co dalej prowadzi do miejscowego zapalenia i przedostania się bakterii, ich metabolitów i niepożadanych cząsteczek, np. niestrawionych białek do krwiobiegu, co przyczynia się do ogólnoustrojowej endotoksemii i przewlekłego zapalenia.

W tym obszarze potrzeba jeszcze dalszych badań, choć w ostatnich latach coraz więcej naukowców zajmuje się tematem diety, mikrobioty jelitowej i jej wpływu na stan zapalny oraz nasze zdrowie.